GILIB DİMİTROV GILIBOV (Edirne, 1892 - Sofya, 1972)
Gılıb Gılıbov 25 Şubat 1892 yılında Edirne’de doğdu. İstanbul’un meşhur Galatasaray Lisesinde burslu öğrenci olarak okudu (1904-1912). Filibe’de de Fransız Kolejinde öğrenim gördü (1913-1914). Sofya Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu (1919). Gılıb Gılıbov, Türkoloji alanında çalışmalarına 1936 yılında başladı. XX. yüzyılın başlarında Sofya Üniversitesinin o zamanki Tarih-Filoloji Fakültesinde serbest seçmeli bir ders olarak Türk dilinin (Osmanlıcanın) okutulmasına başlandı ve ilk okutman Stoyan Tilkov ve ondan sonra da 1936 yılına kadar Dimitır Gacanov bu dersleri okutmuştur. D. Gacanov’dan sonra Gılıb Gılıbov bu dersleri okutmuştur. Gılıbov’un İslâm hukuku ve Osmanlı kaynaklarına ilişkin araştırmaları vardır. 1952’de Sofya Üniversitesinde Türk Filojisinin bir anabilim dalı olarak açılmasıyla Türk dili ve edebiyatı öğretimi bilimsel raylara otutturulmuştur. İlk öğretim elemanları Gılıb Gılıbov ve Rıza Mollov olmuştur. Bu iki muhterem hoca Türk Filolojisi Anabilim Dalının kurucuları olmuşlardır. Gılıb Gılıbov, Türk Filolojisinde öğretim görevlisi, daha sonra kıdemli öğretim görevlisi olarak öğrencilere uygulamalı Türk dili ve Osmanlıca derslerini okutmuş, 1965 yılında emekliye ayrılmıştır. Bir Osmanist olarak da bilinen Gılıbov, her şeyden önce bir Türkolog olarak Bulgaristan bilim tarihinde yerini almıştır. Türkçenin gramerini Bulgar dilinde ilk yazan Gılıbov olmuştur (1949). Kitaba Bulgaristan dışında da yüksek değer verilmiştir. İkinci düzeltilmiş baskısı 1957’te yapılmıştır. Bulgar Bilimler Akademisinin yayımlamış olduğu Türkçe-Bulgarca Sözlük’ü hazırlayanlardan biri de Gılıb Gılıbov’dur.
Başlıca Eserleri:
Турска граматика (Turska gramatika) [Türkçe Gramer] София 1949; 1957.
Турско-български речник (Tursko-Bılgarski Reçnik) [Türkçe-Bulgarca Sözlük], Съставили: Н. Ванчев, Г. Гълъбов, Г. Класов, Тр. Попов и В. Шанов. Под редакцията на академик Стоян Романски, БАН, София-1952;
Софийски махали, пазарища и села, споменати в кадийски регистър от 1550 година (Sofiyski mahali, pazarişta i sela, spomenati v kadijski registır ot 1550 godina) [1550 Yılından Kalma Kadı Defterinde Adları Geçen Sofya Sokakları, Pazarları ve Köyleri] - Известия на Българското географско дружество, кн. I (II), София, 1953;
Помагало за изучаване на турски език по арабската азбука (Pomagalo za izuçavane na turskiya ezik po arabskata azbuka) [Türkçeyi Arap Alfabesiyle Öğrenmek için Yardımcı Ders Kitabı], София 1954;
Османо-турски текстове (Помагало за изучаване на османо-турския език) (Osmano-turski tekstove (Pomagalo za izuçavane na osmanoturskiya ezik)) [Osmanlıca-Türkçe Metinler (Osmanlı Türkçesini Öğrenmek İçin Yardımcı Ders Kitabı)], София 1965.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder