RADOMİR CAMİİ VE HAMAMI

Bu cami bugün Arhimandrit Zinoviy İlkokulunun yerinde imiş. Yani Bulgarlar camiyi yıkıp yerine okul yapmışlar. Hemen yanında da hamam var. Hamamın durumu harap ancak mevcut..

Aydın Ayhan bey, Rumeli ve Akdeniz Adalarında Türk Varlığı adlı kitabının 358. sayfasında Radomiri anltırken burada Fatih Sultan Mehmet Camii ve vakıflarından bahsediyor. Bu cami o cami olsa gerek. 

Bulgar kaynaklarına göre hamam 18. yüzyıla ait bir yapıdır. 1977 yılında Radomir Belediyesince tadilat yapılarak "eğlence mekanına" çevrilmiş ve zamanla başka amaçlar için de kullanılmıştır. (Bkz. Rayçeva, V., Letopis na grad Radomir i gradsko-obştinskite upravi (1878-2005 godina), Radomir 2005. 

Osmanlı dönemi Bulgaristan topraklarındaki hamamlarla ilgili Prof. Dr. Lübomir Mikov'un Bulgarca, ОСМАНСКИ ОБЩЕСТВЕНИ БАНИ ПО БЪЛГАРСКИТЕ ЗЕМИ (XV–XX ВЕК) (КУЛТУРНО-ИСТОРИЧЕСКИ ПРОФИЛ) adlı makalesi vardır. Sofya Yüksek İslam Enstitüsünün ilmi dergisi Yıllık'ta (2011) yayınlanmıştır. BTG Editörü

Radomir ile İlgili Notlar, Aydın Ayhan

Radomir ile İlgili Notlar

Radomir Kazası, Vidin Eyaleti Sofya Kaymakamlığı’na bağlıydı. 1695 de Köstendil Livası’na bağlı bir kaza merkezi olarak görülmekteydi.
Radomir halkı; hayvan(koyun, keçi, karasığır) ve ziraat(zahire, un, buğday(hınta), arpa, pirinç(erz), üzüm, tütün(duhan) ile meşgul olurdu. Tütün kaçakçıları ile Reji kolsuları arasında her zaman çatışmalar olurdu.
Radomir’de pek çok fırın orduya peksimet ve ekmek(nan-ı aziz) pişirirdi. Radomir dağlarındaki ormanlardan, ordu kışlaklarının ihtiyacı olan odun ve mangal kömürü temin edilirdi.
Arazisi bataklıktı. Pirinç(erz) ziraati gelişmişti. Pirinçler halk ihtiyacı dışında, depolanarak ordu ihtiyacı için kalelere, karakollara, kışlaklara gönderilirdi. Bataklıktan dolayı yazları halk yaylalara çıkardı.
Karasu Nehri, önemli balık yatağı idi. Burada tutulan balıklar, tuzlanarak pazarlara gönderilirdi.
1878 de kurulan telgrafhane ile merkeze bağlanmıştı.
1879 da demiryolu bağlantısı yapılarak, nakliyat kolaylaştırıldı.

Radomir mahalle ve camileri:
Pazar Mahallesi, Cami-i Cedid Mahallesi, Çarşıbaşı Mahallesi, Eski Mahalle, Bulgar Mahallesi, Hükümet Mahallesi
Fatih Sultan Mehmed Cami ve Vakıfları

Radomir Yöneticileri:
Kadı Yusuf 1708
Kadı Mustafa 1714
Kadı Ahmed 1713
Kadı Ahmed 1725
Kadı Mehmed 1734
Ayan Aslan Bey 1792
Ayan Arnavud Abdullah Ağa 1796
Ayan Eşrefoğlu Hüseyin Ağa 1815
Ayan Osman Ağa 1815
Ayan Bilâl Ağa 1825
Kadı Zeynel 1829
Ayan Bilâl Ağa 1830
Müdür İdris Bey 1848
Müdür Hamid Bey 1849
Müdür Ramiz Efendi 1852
Müdür Ali Remzi Bey 1854
Müdür Feyzullah Efendi 1855
Müdür Esad Efendi 1855
Müdür Sadık Bey 1857
Müdür Mehmed Hulusi Efendi 1859(vekil)
Müdür Halil Efendi 1859
Müdür Murad Bey 1860
Müdür Abdullah Feyzi Bey 1861
Müdür Hafız Yunus Efendi 1865
Kaymakam Yasin Bey 1885 (1890 da vefat etti.)

Radomir’e bağlı kazalar ve köyler
Sereşnik Kazası ve köyleri
Krayiste Kazası ve köyleri
İznebol Kazası ve köyleri
Banşur, Belanice, Belova(Belve), Borlu, Çılne, Çoklova, Çukukça, Dere, Döykofça, Durgan, Ejder, Elhodol, Falaşne, Fek, Glogovice, Hararet, Harmelova, Islakofça, Istanyofça, Kalenovrak, Kaslak, Komaç, Körnelekofça, Levarka, Morine, Nakvan, Plavoda, Radibon, Raguta, Ravyor, Sadovik, Sekerne-i Zîr ve Bâlâ, Seliş, Serdendurgan, Sidladice, Sofuca, Verya, Zitoşe,