4 Temmuz 2023 Salı

SÜRGÜNDEKİ TÜRKOLOJİ : MEFKÜRE MOLLOVA

 

Orijinal künye
Yazar adı: Zeynep Zafer, Nurie Muratova
Kitap adı: Türkologiya v izgnanie: Mefküre Mollova - Biyografiçno izsledvane
Redaktör: Sadık Hacı
İnceleyenler: prof. Jorjeta Nazırska, doç. Petır Vodeniçarov
Basım yeri ve tarihi: Blagoevgrad, 2022
Sayfa: 352

Künyenin Türkçe Tercümesi
Yazar adı: Zeynep Zafer, Nurie Muratova
Kitap adı: Sürgündeki Türkoloji: Mefküre Mollova - Biyografik Araştırma 
Redaktör: Sadık Hacı
İnceleyenler: prof. Jorjeta Nazırska, doç. Petır Vodeniçarov
Basım yeri ve tarihi: Blagoevgrad, 2022
Sayfa: 352

Kitap Tanıtımı

Mefkûre Mollova, 22 Temmuz 1927'de Dobriç'te doğdu. İlköğrenimini bir Türk ve Romanya okulunda, ortaöğrenimini Varna'daki Fransız Koleji Saint Andre'de okudu. Mefkûre Mollova, Sofya Devlet Üniversitesi'nde Fransız filolojisi bölümünden mezun olduktan sonra, 1953 yılı sonunda yeni oluşturulan Türk filolojisi ihtisasına asistan olarak atandı. 1961 yılında eşi Rıza Mollov ile birlikte üniversiteden ihraç edildiler. Kocası, hayatının geri kalanında komünizm dönemi istihbarat teşkilatı Devlet Güvenliği tarafından zulüm gördü ve Mefkûre Mollova'nın, Bulgaristan'ı terk etmeye zorlandığı 1989 yılına kadar akademik kurumlara gitmesine izin verilmedi. Geçimsiz kalınca (1961-1989) kendini ilmi çalışmalara adadı ve Türkoloji alanında siyasi ve ilmi baskı koşulları altında çoğunluğu Fransızca olmak üzere dünyanın dört bir tarafında prestijli dergilerde yayınlanan 150'den fazla makale ve inceleme yazdı. Ömrünün sonuna kadar gurbette 35 eser daha yayınladı. 2009'da Paris'te vefat etti.

Mefkûre Mollova'nın hayatı ve mesleki kaderi, komünist rejimin Bulgaristan'daki Türkleri zorla asimile etmeye yönelik politikasıyla belirlendi. O ve eşi, rejimin bu suçuna karşı çıkmalarının ve uzlaşmazlıklarının bedelini ağır ödediler, ancak ahlaki ve bilimsel tutarlılıklarını sonuna kadar korudular.

Araştırmanın amacı, Bulgaristan’da bugüne kadar bilime katkısı görmezden gelinen ve ihmal edilen dünyaca ünlü Bulgaristan Türkologunun hayatındaki olayları yeniden gündeme getirmektir. Ayrıca komünist Bulgaristan'da Türkçe bir şiir derlemesi yayımlamayı başaran (1964) ilk yetenekli Türk kadın şairdir. Pek tanınmayan şiir kitabı henüz gereği gibi değerlendirilememiştir.

Prof. Dr. Zeynep Zafer, Ankara Üniversitesi Bulgar Dili ve Edebiyatı Bölümü başkanıdır. Bilimsel ilgi alanları çeviri, Bulgaristan Türklerinin edebiyatı ve asimilasyon politikalarıdır.

Doç. Dr. Nurie Muratova, Blagoevgrad Güneybatı “Neofit Rilski” Üniversitesi’nde Arşiv Çalışmaları dersleri vermektedir. Araştırma alanları arşiv politikaları, kadın arşivleri, azınlık arşivleridir.




KAÇAN: POMAK İTİRAFI

 

Orijinal künye
Yazar adı: Şaban Ali Başov
Kitap adı: Kaçan pomaşka izpoved
Danışman: Süyme Musa
Dizgi: Mariya Greçeva
Musahhih: Sevim Cevdet
Redaktör: Aylin Menderes
Basım yeri ve yılı: Kazanlık, ty.

Sayfa: 122

Künyenin Türkçe Tercümesi
Yazar adı: Şaban Ali Başov
Kitap adı: Kaçan: Pomak İtirafı
Danışman: Süyme Musa
Dizgi: Mariya Greçeva
Düzelti: Sevim Cevdet
Editör: Aylin Menderes
Basım yeri ve yılı: Kazanlık, ty.

Sayfa: 122
Siyah beyaz ve renkli bol görsel ihtiva eder. 

İÇİNDEKİLER

 

1. GİRİŞ

2. DİRENİŞ

3. ŞECERE

4. SOSYALİZM

5. DEMOKRASİ

6. HATIRALAR

7. İSLAM

8. ANMA TÖRENLERİ

9. SONUÇ

10. KÖKEN

11. SONUÇ


POMAKLARIN TRAJEDİSİ - BULGARCA

 

Orijinal künye
Yazar adı: Priyateli na Ali 
Kitap adı: Tragediite na pomatsite
Redaktör ve musahih: Mariya Grıbçeva
Basım yeri ve yılı: Kazanlık, 2020 
Sayfa: 104

Künyenin Türkçe Tercümesi
Yazar adı: Ali'nin Dostları
Kitap adı: Pomakların trajedisi
Editör: Mariya Grıbçeva
Basım yeri ve yılı: Kızanlık, 2020 
Sayfa: 104
Siyah beyaz ve renkli bol görsel ihtiva eder. 
Kitap Ali Kaçan'ın yaşadıkları etrafına pomakların yaşadığı acıları anlatır. 

İÇİNDEKİLER

Bölüm 1. Biraz arka plan

Bölüm 2

Bölüm 3. Farklı bir adla hayat

Bölüm 4. Karanlık şekilsiz bir siluet

Bölüm 5. Siyasi faaliyet

Bölüm 6. Ali'nin Hayatında Din.

Bölüm 7. Çalışma ve hayır faaliyetleri

Bölüm 8. Anıtlar.

Bölüm 9. Sonsöz


19 Haziran 2023 Pazartesi

AHYOLU şimdi POMORİE (BURGAZ İLİ)

От фейсбук страницата на Деян Росенов Димитров

 "Анхиало" (дн. Поморие)

В Анхиало /Поморие/ е имало джамия и училище за имами /духовници/. Турската джамия е била на мястото на бившето лятно кино, сега там е магазин "Стиб".

P.S. Строителен надпис от средата на XIX в. от района на Анхиало (дн. Поморие), посветен на изграждането на медресе (мюсюлманско духовно училище). Превод на текста:

Колко хубаво медресе стана от къщата на Селим ефенди отсреща, истински успех! Отдавна имаше намерение да се ремонтира, но [чак] ето този момент [се оказа] точното време. Да стане за учениците да придобиват знания и вяра.
Ах, колко хубаво изтънчено медресе се вдигна в началото на 1267
година [в края на 1850 г.].
Сам Твоят раб изписа датата 163. Най-сетне беше завършено и прочетено.1267 година [1850-1851 г.]





CUMA-İ BÂLÂ (YUKARI CUMA) ŞİMDİ BLAGOEVGRAD, 1912'DEN ÖNCEKİ HALİ

 


26 Mayıs 2023 Cuma

PAZVANTOĞLU OSMAN MEZARI, VİDİN - FELİX KANİTZ ÇİZİMİ

 


Tatar Pazarcık, Eski Camii

 Татар Пазарджик, Ески джамия, 20-те години на ХХ век.

Ето какво пише за нея Константин Кантарев в книгата си "Пролетта на един град": "Нейното минаре не беше много високо, но тя беше голяма и хубава, оградена с ходове, с колони и сводове. Надписната плоча, която покрай другите сведения за нейната история сочила и датата на строежа й, била сменена в 1820г. от Каванозоглу Асан Бей. В тази година той я ремонтирал и воден от човешка слабост, за Да увековечи името си, поставил своя плоча: "Благодетелят Асан Бей украси с поправката си този божи дом. С това благотворително дело доби милост от Бога. Да придружи Бог строителя и до най- милите му във вечността. Дата: С Божия милост стана приятна сградата Ески джамия 1235 (1819-1820г.).Приема се, че е изградена е през 1540 г. Тази година посочва най-старият неин ходжа през 1920г. - тогава 85-годишния Афуз Мехмед.
Съборена през 1962 г. Намирала се на дн. бул. "България" (срещу градинката пред ОББ).
Източник: Фейсбук страница на Деян Росенов Димитров

Tatar Pazarcık, Eski Camii, XX yüzyılın 20'li yılları. Konstantin Kantarev'in "Bir Şehrin Baharı" adlı kitabında onun hakkında yazdığı şey: "Minaresi çok yüksek değildi, ama büyük ve güzeldi, geçitlerle çevrili, sütunlu ve tonozluydu. Tarihiyle ilgili diğer bilgiler de yapım tarihine işaret eder, 1820 yılında Kavanozoğlu Asan Bey tarafından değiştirilir, o yıl tamir ettirir ve insan zayıflığından dolayı adını yaşatmak için plaketini yerleştirir: "Hayırsever Asan Bey. yaptığı tamiratla bu tanrı evini dekore etmiştir. Bu hayır işiyle Allah'ın rahmetine kavuşmuştur. Allah, inşa edene ve sevenlerine sonsuzlukta eşlik etsin. Tarih: Eski Camii 1235 (1819-1820) yapımı Allah'ın izniyle güzelleşmiştir.1540 yılında yapıldığı sanılmaktadır. Bu yıl en yaşlı hocası tarafından 1920 olarak belirtilmiştir. - ardından 85 yaşındaki Afuz Mehmed." 1962 yılında yıkılmıştır. Bulgaristan Bulvarı'nın alt kısmında (UBB'nin önündeki anaokulunun karşısında) bulunmaktaydı.
Not: Google translate tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir.






5 Mayıs 2023 Cuma

NİĞBOLU'DA 3. CAMİ İNŞA EDİLİYOR

Niğbolu'nun "Shishmanova Kalesi" mevkiinde Aşkın Kovachev'in hayratı olarak yeni bir cami yapılacak.

Plevne İlçe Müftüsü Murad Boşnak ve belediye başkanı, Baş Müftüsü Dr. Mustafa Hacı'nın huzurunda ilk kazma yapıldı.
Baş Müftüsü Dr Mustafa Hacı, "Bu cami, genç ve yaşlı müminlerin ziyaret edeceği bir yer olsun ve asla ezansız kalmasın" dedi.
Plevne Bölge Müftüsü Murad Boşnak, caminin İslam'ın bize öğrettiği faziletlerin - karşılıklı yardımlaşma, edep ve sorumluluk kaynağı olmasını temenni etti.
Niğbolu'da yaklaşık 1500 Müslüman yaşıyor ve yeni cami şehirdeki üçüncüsü olacak. Ona ihtiyaç var çünkü mahallede Şişman Kalesi'nde çok sayıda inanan yaşıyor ve diğer iki cami bu bölgeden uzak. Cami 1997 yılına kadar var olan bir başkasının yerine inşa edilecek. , ama bir yangında yandı.
İlk kazmayı gerçekleştirme töreni Baş Müftünün yaptığı dua ile sona erdi.

"Niğbolu Sultan Bayezid yadigarıdır
Yıldırım yellerinin estiği diyardır
"Bre Doğan!" nidaları çınlar yüzyıllar kulağımda
Ahfadın cami-i sâlisi bina eylemekte bu anda."
BZÇ




CUMA-İ BÂLÂ (YUKARI CUMA/BLAGOEVGRAD) İLİ, NEVREKOP İLÇESİ (GOTSE DELÇEV), LIJNİTSA KÖYÜNDE SÜNNET DÜĞÜNÜ

CUMA-İ BÂLÂ (YUKARI CUMA/BLAGOEVGRAD) İLİ, NEVREKOP İLÇESİ (GOTSE DELÇEV), LIJNİTSA KÖYÜNDE SÜNNET DÜĞÜNÜ - 2023 





Koşukavak'tan Karacabey'e Balkan Rüzgarları

 Koşukavak'tan Karacabey'e Balkan Rüzgarları

Mehmet Güngörmüş
Ben bir Rodop damadı olarak Rodop Kırcaali lehçesini sonradan öğrendim. Eğer siz de bir belgesel roman tadında Kırcaali lehçesinin tadına varmak ister iseniz bu kitabı okuyabilirsiniz. Ben henüz 17 sayfasını okudum ama çok sevdiğim kelimeler hemen karşıma çıkınca beni sardı sarmaladı. Bu kelimeler neler mi: porta, cice, gızan, sayvant, sahan, buba, goca dede, künaf (günah)...
Daha fazlasını merak ederseniz Nöbettepe dergisinin gelecek sayısını bekleyin 🙂
Yazarı tebrik eder, imzalı hediyesi için teşekkür ederim.




Hacıoğlu Pazarcık (Dobriç) ili, Turpçular (Orlyak) Köyü Camileri

 



25 Nisan 2023 Salı

KIRCAALİ İLİ, EĞRİDERE İLÇESİ, ÜRPEK KÖYÜ CAMİSİ

 





BASRİ ZİLABİD ÇALIŞKAN, ÜRPEK CAMİSİ ZİYARETİ

VİDEO İÇİN YUKARIDAKİ BAĞLANTIYI TIKLAYINIZ!

Bulgaristan, Kırcaali, Eğridere, Rodop Dağlarında Ürpek köyü cami haziresinde bulunan bir mezar taşı.

 

El-Fatiha
Hüvel-Hallaku'l-Bâkî

1. Ya ilâhi ol mübârek ism-i pâkin izzeti
2. Hem Resûlün Fahr-i Âlem Şâh-ı Kevneyn hürmeti
3. Eyle kabrim bağ-ı cennet yâ ilâhe’l-âlemîn
4. Gece gündüz eylesinler hûr-i gılman hizmeti
5. Merhum Hacı Ahmed efendi bin Mehmed
Sene 1321 (1903-1904)

Okuyan: Basri Zilabid Çalışkan

Bulgaristan, Kırcaali, Eğridere, Rodop Dağlarında Ürpek köyü cami haziresinde bulunan bir mezar taşı. 

31 Mart 2023 Cuma

DARIDERE - ZLATOGRAD ŞEHRİNDE RİFAİ ŞEYHİ HAFIZ ALİ BABA'NIN MEZAR TAŞI

 El-Fatiha 

1. Fahri alem rihletinden addolundu devr-i âm 

2.Bin iki yüz dahi altmış yedi sene oldu tamam 

3.Ol mübarek şehr-i recep 27. zalâm

4.Şeyh Hafız Ali Baba tuttu bekada makam

5.Hem rifaidir tariki mazharına kıl devam

6.Bu makamat-ı tecelli dura tâ yevmil-kıyam

7.Bir ziyaretgah olup ol bizlere kıldı hemin

8.Bu ziyarette dua eyleye (müminin-i) ehl-i yakîn

1267 (28 Mayıs 1851)

Mezar taşını okuyan: Basri Zilabid Çalışkan

Fotoğraflar: Faik Ramadan Gluhov








21 Mart 2023 Salı

18. Yüzyılda Bir Serhad Şehri Vidin

 

18. Yüzyılda Bir Serhad Şehri Vidin

Nagihan Üstündağ Özdemir

İstanbul 2023