 |
| Çağdaş Balkan Türk Edebiyatının İlk Dönem Eserleri (I)
Ethem Rûhi’nin Şehit Evlâtları ve
Dukâkinlerden Basri’nin Muhâcir Mehmedoğlu adlı
eserleri ve incelemesi
Önsöz'den
Günümüzde muhtelif Balkan ülkelerinin sınırları dâhilinde kalmış
Türkler, kuşkusuz edebî sahada da varlık göstermekte; yazılı edebiyatlarını
Türkiye Türkçesi ile yaşatmakta ve âdeta Balkanlarda Türklüğün ses bayrağını
dalgalandırmaya devam etmektedirler. Bu nitelikli azınlığın ortaya koyduğu
çağdaş edebiyatın günümüzdeki ve yakın dönemdeki görünümlerine dâir ilmî
çalışmalar özellikle son yıllarda artış göstermiştir. Bu uğurda yapılan her
çalışma, Balkanlardaki Türk Edebiyatı gönüllülerinin tanınmasına da vesile
olmuştur. Bugün bağlı oldukları ülkelere göre Makedonya Türkleri
Edebiyatı, Bulgaristan Türkleri Edebiyatı, Batı Trakya Türkleri Edebiyatı gibi
mahallî edebiyatlar meydana getiren bu kalem erbâbı, nihâyetinde BalkanTürklüğü
olarak adlanır ve edebî sahada hareket ettikleri alanı genel mânâsıyla Balkan
Türkleri Edebiyatı olarak adlandırmak mümkündür.Balkan Türkleri Edebiyatı’nın
günümüzdeki varlığı; Balkanlardaki kadim Türk kültürünün en esaslı
göstergelerinden/belgelerinden biridir. Bu çalışmada günümüz alfabesine
aktarılarak yayınlanan ve incelenen iki eser, yayınladıkları yıllar îtibâriyle
Balkan Türklerinin söz konusu çağdaş edebiyat ürünlerinin ilk numûneleri
arasında yer almaktadır. Bu îtibârla söz konusu eserler, Balkanlardaki yerel
yazılı Türk edebiyatı faâliyetlerinin teşekkül tarihi noktasında yeni
belirlemelere kapı aralayacaktır. Bu çalışmada Balkan Türk kültürüne
hizmet maksadıyla iki eseri -Türk Dünyası Edebiyatları bağlamındaki tarihî
değerini de dikkate alarak- yayına hazırlamayı, incelemeyi ve metinlerini
paylaşmayı uygun bulduk. Çalışmamız bir yayın serisi hâlinde aynı dönemde
üretilen benzer türdeki eserlerin neşri ile devam edecektir. Bu ve hazırlık
aşamasında olan diğer eserlerin neşri ile söz konusu ilk dönem eserlerinin
günümüz okurları ile buluşmasına vesile olmaktan büyük onurduymaktayız. Bu
çalışmaların aynı alanda faaliyetleri olan bilim insanlarına katkı sunması ise
en büyük beklentimizdir.Balkanlarda Türk-İslâm kültürü çalışmalarına yönelen
birçok araştırmacıya yol gösteren ve teşvik eden sayın Vedat S. Ahmet’e, bu
eserlerin temini noktasındaki yardımları için müteşekkirim. Ayrıca kitabın
basım masraflarını üstlenen Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesi
Türkoloji Bölümü Başkanı Sayın Prof. Dr. Ramiz Asker’e şükranlarımı sunarım.
Atıf AKGÜN
Bakü, 2020
|
 |
| Felaket Günlerim (Halil Zeki)
ve
Türk Gönlü (Dukakinzade Basri) Bakü 2020 Önsöz'den
Günümüzde muhtelif Balkan ülkelerinde yaşayan Türkler, kuşkusuz
edebî sahada da varlık göstermekte; yazılı edebiyatlarını Türkiye Türkçesi ile
yaşatmakta ve âdeta Balkanlarda Türklüğün ses bayrağını dalgalandırmaya devam
etmektedirler. Bu nitelikli azınlığın ortaya koyduğu çağdaş edebiyatın yakın
dönemdeki durumuna dâir ilmî çalışmalar özellikle son yıllarda artış
göstermiştir. Bu konuda yapılan her çalışma, Balkanlardaki Türk varlığının daha
yakından tanınmasına da vesile olmuştur. Bugün bağlı oldukları ülkelere göre
Bulgaristan Türkleri Edebiyatı, Makedonya Türkleri Edebiyatı, Batı Trakya Türk
Edebiyatı vb. mahallî edebiyatlar meydana getiren bu kalem erbâbı, nihâyetinde
Balkan Türklüğü olarak adlanır ve edebî sahada hareket ettikleri alanı genel
mânâsıyla Balkan Türkleri Edebiyatı olarak adlandırmak mümkündür. Aynı dönemde
üretilen edebî eserlerin neşri ile devam eden “Çağdaş Balkan Türkleri
Edebiyatının İlk Dönem Eserleri” dizisinin bu ikinci kitabında hâtırat ve piyes
türlerinde iki eseri -Balkan Türkleri Edebiyatındaki tarihî değerini dikkate
alarak- yayına hazırlamayı, incelemeyi ve metinlerini paylaşmayı uygun bulduk.
Bu ve hazırlık aşamasında olan diğer eserlerin neşri ile söz konusu ilk dönem
eserlerinin günümüz okurları ile buluşmasına vesile olmaktan büyük onur
duymaktayız. Balkanlardaki kadim Türk kültürünün en esaslı
göstergelerinden/belgelerinden birinin Balkan Türkleri Edebiyatının günümüzdeki
varlığı olduğu düşüncemizden hareketle; bu çalışmamızda da günümüz alfabesine
aktarılarak yayınlanan ve incelenen iki eser, yayınladıkları yıllar îtibâriyle
Balkan Türklerinin söz konusu çağdaş edebiyat ürünlerinin ilk numûneleri
arasında yer almaktadır. Bu îtibârla söz konusu eserler, sosyal bilimlerin
birçok farklı alanı ile birlikte özellikle Balkanlardaki yerel Türk edebiyatı
araştırmacıları için önemli bilgiler sunmaktadır.
Bu çalışmanın, Balkanlardaki Türk-İslâm kültürüne gönül verenlere
ve bu alanda çalışan bütün araştırmacılara faydalı olması en büyük
beklentimizdir.
“Balkanlarda Çağdaş Türk Edebiyatının İlk Dönem Eserleri” adlı
projemiz kapsamında yayınladığımız bu kitabın basım masraflarını üstlenen Bakü
Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesi Türkoloji Bölümü Başkanı Sayın Prof. Dr.
Ramiz Asker’e şükranlarımı sunarım.
Atıf AKGÜN
Bakü, 2020
Doç. Dr. Atıf Akgün
Kimdir?
2012 yılında İzmir'de bulunan Ege Üniversitesi,
Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü'nde Bulgaristan Türkleri Çocuk Edebiyatı
üzerine doktora yaptı. Aynı üniversitede öğretim üyesi olarak çalışmaya
başladı. Doktora çalışmasını 2016 yılında Bengü yayınlarından bastırdı. Aynı
yıl "Balkan Türklerinin Muhacir Edebiyatı
İncelemeleri" adlı eserini Grafiker yayınlarından yayınladı. 2018 yılında
İ. Alper Kumsar ile "Mübadil Türklerin Romanı" adlı bir inceleme
yayınladı. Halen Azerbaycan Bakü Devlet Üniversitesinde Misafir Öğretim Üyesi
olarak hizmet etmekte ve yukarıda sunduğumuz 4 eseri iki kitapçık halinde
Bakü'de bastırmak suretiyle Bulgaristan edebiyatını başta Azerbaycanlı
kardeşlerimize olmak üzere tüm Türk okurlarına tanıtmış olmaktadır.
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder