Siyaset ve Propagandanın Gölgesinde Bulgar Edebiyatı (60'ların ve 70'lerin İkinci Yarısında Türkiye'deki Çeviriler)

 

Prof. Dr. Zeynep Zafer

(Ankara Üniversitesi, Türkiye)

Siyaset ve Propagandanın Gölgesinde Bulgar Edebiyatı 

(60'ların ve 70'lerin İkinci Yarısında Türkiye'deki Çeviriler)

(makale intertte mevcuttur)

SUHİNDOL KÖYÜ CAMİSİ KİTABESİ

 

Yâ Müfettiha'l-ebvâb, iftah lenâ hayra'l-bâb

Sâhibü'l-hayrât ve'l-hasenât ve râgıbü'

l-cennet ve'd-derecât Selvili Çeribaşı 

Ahmed Ağa sene 1229 /1813-1814

Kitabeyi okuyan:

Vedat S. Ahmed

Görmeseydim (şiir), Mehmed Fikri

 

Görmeseydim

Mehmed Fikri

Kör olarak gelse idim cihana,

üzülmezdi belki ruhum bu kadar

kapansaydım keşke dar bir zindana..

olmasaydı kalbim böyle ruhnedar!

 

Görmeseydim, keşke kahbe dünyayı,

ne olurdu Yarab a'ma olsaydım!..

çekmekdense bunca kahbe yarayı

ne olurdu çiçek iken solsaydım

 

İnsanlığı böyle sefil gördükçe,

gözlerimden sanki beynim akıyor;

her adımda birer zelil gördükçe

kalbimi bir ateş, alev yakıyor..

 

Gözlerimden nefret ettim kör olsun

görmeyeyim artık bir şey dünyada

ister ise körlük bundan zor olsun

geçsin ömrüm bundan böyle hülyada...

Ailede çocukların terbiyesine dair

 

Hüseyin Mahmudof, Hayriye Süleymanova

Ailede çocukların terbiyesine dair.

Sofya 1966, 48 sayfa.

Niyazi Hüseyin Bahtiyar vefat etti.

 23 Kasım 2018 tarihinde Bulgaristan Türklerinin önemli yazar ve şairlerinden Niyazi Hüseyin Bahtiyar vefat etmiştir. 

Niyazi Hüseyin Bahtiyar (1927-2018)

Telif

1-     Çocuklara Şiirler (M. Çavuş ile), NP, Sofya 1955.

2-     Köy Yankıları, NP, Sofya 1964.

3-     Rabotata na bibliotekite s jenite – turkini: metodiçeski material, (Ömer Ademov ile), Kırcaali 1965.

4-     Rodoplar’dan Yankılar, NP, Sofya 1968.  

5-     Po silno ot lübov (Aşktan daha üstün), Nov Jivot yay., Kırcaali 1973.

6-     Plevne Mektubu: Esaretten özgürlüğe – şiirler, Yaylacık Matbaası, İst. 1990.

7-     Karanfiller Uyandı, Kültür Bakanlığı, Ank. 1993.

8-     Çağdaş Rodop Türk Şairlerinden Esintiler. Antoloji, Kültür Bakanlığı, Ank. 1996.

9-     Işık Yağmuru - şiirler, Şahsi yayın, İst. 1996.

10-  Balkanlar’da Türk Ünlüleri (Ansiklopedik Bilgiler) 3 cilt, İst. 1999.

11-  Bizim Anayurt Antolojisi, İst. 2001.

12-  Bulgaristan’da İz Bırakan Türkler 1. Cilt, İst. 2010.

13-  Topal Kadir, İst. 2008-2009. (Avcılar’da çıkan Gelişim adlı gazetede tefrika edildi.)

14-  Fazilet Yolunda Şehit Düşenler Ölmez - Tarih Sizi Unutmaz - Hocam Hazret, İst. 2012.

Tercüme

1-     Tsvetan Angelov, Şen zveno, NP, Sofya 1956.

2-     Vladimir Tsikalov, Barış Uğrunda, (Heyetle), NP, Sofya 1956.

3-     Piyonerlere Sahne Materyalleri, NP, Sofya 1958.

4-     Yetmiş İki Gün, NP, Sofya 1959.

5-     Gyula Grudi, Gülbaba’nın Gülleri, Bizim Anayurt Gazetesi, 36-39 sayılarında tefrika edildi.

Basıma Hazır Olan Kitaplar

1-     Bulutların Gölgesi (roman)

2-     Pansiyon Geceleri

3-     Yunus Emre

4-     Ah Şu Bizim Rumeli

5-     Turnaovası Geçmişi-Bugünü

6-     Plevne Alevler İçinde (Senaryo)

7-     Arda Boyunda (Oyun),

8-     Ateş Adasındaki Dev (Çocuk oyunu)

9-     İslam Ahlakı (Şeyh Efendi’den Sadeleştirme)

10-  Telli Horoz (Rodop Halk Masalları)

11-  Bir Tunç Atlı Koşuyor Yarınlara (Çocuk şiirleri)

12-  Süleyman Sırrı Tokay (Monografik bir eser)

13-  Uçun Martılar (Çocuk şiirleri)

14-  Kardak (Şiirler)

NÜVVABLI MEHMET ALİ DENİZ BEY KİMDİR?

 NÜVVABLI MEHMET ALİ DENİZ BEY KİMDİR?

1922 Tarihinde Bulgaristan´ın Mestanlı Kazasının Sırt Köyünde dünyaya gelmiştir. Mütevazı bir çiftçi ailesinin en büyük oğludur. Babası merhum Ali Efendi, annesi Habibe hanım efendidir. Ailenin kökleri Konya Karamanına dayanır.

    Mehmet Ali beyin çocukluğu da her köylü ailesinde olduğu gibi köy şartlarına uygun geçer. Dört yıllık ilkokulu köyünde bitirdi. Fevkalade zeki ve çalışkan oluşu nedeniyle rüştiyeye (ortaokula) gönderilir. Böylece köy çocuklarına köy dışında daha yüksek okullarda okuma geleneği açılmış bulunur.Rüştiyeye Kırcaali İlçesinde başlar. Mestanlı kasabasında tamamlar. Okul süresince de yaz tatillerinde eğitimine devam edebilmek için yörenin tütüncü ailelerinin yanında tütün işlerinde çalışır.
    Ailesinin maddi yetersizliği nedeniyle bir üst okula gönderilmeme endişesi doğmuş ancak kendisinin ısrarlı okuma isteği ve hocası olan okul müdürü merhum Osman Utki efendinin tavsiye ve tavassutları ile 1936-1937 öğretim yılında Bulgaristan´ın Şumnu kasabasındaki beş yıllık MEDRESETÜN NÜVVAB adındaki okula kaydedilmiştir. Adı geçen okul, o yıllarda Bulgaristan Müslüman Türklüğünün öğretmen, vaiz ve müftü ihtiyacını karşılamış, dolayısıyla cesaret ve feragatle çalışıp, büyük hizmetler veren pek çok aydın kişinin yetişmesine vesile olmuştur.
Mehmet Ali beyin bu okuldaki geceli gündüzlü çalışıp öğrenme gayretleri, öğretmenleriyle yakın bir diyalog ve dinlediklerini not etme kuralına bağlanabilir. Zira ikinci dünya savaşı nedeniyle kitap,kırtasiye ve de tüm iletişim kesikliği, aradığı kitabı bulamama çaresizliği, kanısınca savaşın getirdiği mahrumiyetlerin belki de en ağırıdır.
    İşte bu sıkıntılar ve acılardır ki kendisinin aşk derecesinde kitaplara düşkünlüğüne, kütüphane kurma ve okul yaptırma fikrinin oluşmasına öncülük etmiştir denilebilir.
    1942 yılında okulunu birincilikle bitirdi. Aynı yıl Kırcaalı Rüştiyesine öğretmen olarak tayin edildi. Evliliği aynı yıla rastlar. Kabaklarlı eşrafından merhum Mümin ağanın kızı Fatma hanım efendiyle evlenir.
    İlk tayin edildiği Kırcaali Rüştiyesinde kesintisiz dokuz yıl öğretmenlik yaptı.
    Nihayet ana vatana göç 1 ocak 1951 sabahı Edirne´ye ayak bastı. T.C. vatandaşı oldu. Aynı yıl Milli Eğitim Bakanlığı´nın emriyle İnegöl´ün Kulaca Köyü İlkokulu´na daha sonra Hoca Köy ilkokuluna tayin oldu. Üç yıl sonra da İnegöl merkez Cumhuriyet İlkokuluna atandı. Çalıştığı okullarda bakanlığın taktirlerini kazanarak 25 yıl öğretmenlik yapıtı. 12.04.1997 yılında kendi isteği ile emekli oldu.
    Emekli öğretmen Mehmet Ali Deniz bey, ülkemizde kendisini adeta bir kitap harmanı içinde buldu. Maaşının az bir kısmı ile geçindi, büyük kısmı ile kitap hasretini giderdi. Özel kitaplığını pek çok eserle zenginleştirdi. Nihayet Nalbantoğlu semtindeki kütüphanenin yerini alarak ve daha sonra hizmete sunulan kütüphaneyi kurarak KÜLTÜR BAKANLIĞI´na hediye etti.
    Daha sonra 1993 yılında kurulan MEHMET ALİ DENİZ VAKFI çalışmaları arasında olmak üzere KARAMEHMET İLKÖĞRETİM OKULU´nun yapılması ve Milli Eğitim Bakanlığı´na bağışlanması yönündeki tavsiyeleri yerine getirildi.
    Yine işaretleri doğrultusunda sevenleri tarafından 1998 yılında Eskişehir´de KARDEŞLER İLKÖĞRETİM OKULU yaptırılarak Milli Eğitim Bakanlığı´na bağışlanmıştır.

MEHMET ALİ DENİZ KÜLTÜR VAKFI