ESKİCUMA ŞEHRİ, ESKİ VE ŞİMDİKİ HALİ

Eski fotoğraf Lübomir Yurukov, yeni fotoğraf Mehmedemin Mehmedeminov
tarafından temin edilmiştir. Her ikisine teşekkür ederiz. 

BULGARİSTAN ALEVİLERİ

Bu kitap aşağıda resmi verilen Bulgarca Bulgaristan Alevileri kitabının Türkçe tercümesidir.
Yazar  İvaniçka Georgieva'dır. Sofya Üniversitesi Yayınları arasından 1991 yılında çıkmıştır. Türker Acaroğlu tarafından Türkçeye tercüme edilmiş ve 1998 yılında İstanbul'da yayınlanmıştır. 

BULGARİSTAN TÜRKLERİNİN GİYİM KUŞAMLARI: ERKEK TAKKESİ

Resim, Rusçuk iline bağlı Yudelnik Köyü Camisindendir.
 Sarıklı olan Rusçuk müftüsü Yücel H. Hüsnü Bey, yanındaki amcamız ise Cami Encümenliği yetkilisidir. Amcamızın başında taşıdığı ve halkımız arasında "antenli" tabir edilen takke Bulgaristan Türk erkeklerine özgüdür. Bulgaristan'da bu şapkayı giymiş birisini görürseniz o %99 Türktür. Ama o püskül, yani anten mutlka bulunacak.
Komünizm zamanında o püskülü komunistler gördüğü yerde keserlerdi. O püskül Türklük alameti idi. Bu tip şapka Bulgaristan Türklerinin sembollerindendir. Mamafih bazı Balkan ülkelerinde de kullanılmaktadır. 

Bulgarca Türk Dili Grameri - Fonetik, Morfoloji ve Sentaks

Sofya'dan alıp kitaplığımıza kattığımız
eski Türkologlardan Gılıb Gılıbova ait
Bulgarca Türk Dili Grameri - Fonetik, Morfoloji ve Sentaks adlı kitap.
Bu ikinci baskısı 1957 yılında yapılmış olup ilk 1949 yılı baskısından daha iyidir. Bunu bizzat yazar önsözünde ifade etmiş ilk baskıdaki bazı hatalar veya eksikliklerin düzeltildiğini belirtmiştir.

GILIB DİMİTROV GILIBOV  (Edirne, 1892 - Sofya, 1972)  

Gılıb Gılıbov 25 Şubat 1892 yılında Edirne’de doğdu. İstanbul’un meşhur Galatasaray Lisesinde burslu öğrenci olarak okudu (1904-1912). Filibe’de de Fransız Kolejinde öğrenim gördü (1913-1914). Sofya Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu (1919).  Gılıb Gılıbov, Türkoloji alanında çalışmalarına 1936 yılında başladı. XX. yüzyılın başlarında Sofya Üniversitesinin o zamanki Tarih-Filoloji Fakültesinde serbest seçmeli bir ders olarak Türk dilinin (Osmanlıcanın) okutulmasına başlandı ve ilk okutman Stoyan Tilkov ve ondan sonra da 1936 yılına kadar Dimitır Gacanov bu dersleri okutmuştur. D. Gacanov’dan sonra Gılıb Gılıbov bu dersleri okutmuştur. Gılıbov’un İslâm hukuku ve Osmanlı kaynaklarına ilişkin araştırmaları vardır.  1952’de Sofya Üniversitesinde Türk Filojisinin bir anabilim dalı olarak açılmasıyla Türk dili ve edebiyatı öğretimi bilimsel raylara otutturulmuştur. İlk öğretim elemanları Gılıb Gılıbov ve Rıza Mollov olmuştur. Bu iki muhterem hoca Türk Filolojisi Anabilim Dalının kurucuları olmuşlardır.  Gılıb Gılıbov, Türk Filolojisinde öğretim görevlisi, daha sonra kıdemli öğretim görevlisi olarak öğrencilere uygulamalı Türk dili ve Osmanlıca derslerini okutmuş, 1965 yılında emekliye ayrılmıştır. Bir Osmanist olarak da bilinen Gılıbov, her şeyden önce bir Türkolog olarak Bulgaristan bilim tarihinde yerini almıştır. Türkçenin gramerini Bulgar dilinde ilk yazan Gılıbov olmuştur (1949). Kitaba Bulgaristan dışında da yüksek değer verilmiştir. İkinci düzeltilmiş baskısı 1957’te yapılmıştır. Bulgar Bilimler Akademisinin yayımlamış olduğu Türkçe-Bulgarca Sözlük’ü hazırlayanlardan biri de Gılıb Gılıbov’dur. 

Başlıca Eserleri: 

Турска граматика (Turska gramatika) [Türkçe Gramer] София 1949; 1957.

Турско-български речник (Tursko-Bılgarski Reçnik) [Türkçe-Bulgarca Sözlük], Съставили: Н. Ванчев, Г. Гълъбов, Г. Класов, Тр. Попов и В. Шанов. Под редакцията на академик Стоян Романски, БАН, София-1952; 

Софийски махали, пазарища и села, споменати в кадийски регистър от 1550 година (Sofiyski mahali, pazarişta i sela, spomenati v kadijski registır ot 1550 godina) [1550 Yılından Kalma Kadı Defterinde Adları Geçen Sofya Sokakları, Pazarları ve Köyleri] - Известия на Българското географско дружество, кн. I (II), София, 1953; 

Помагало за изучаване на турски език по арабската азбука (Pomagalo za izuçavane na turskiya ezik po arabskata azbuka) [Türkçeyi Arap Alfabesiyle Öğrenmek için Yardımcı Ders Kitabı], София 1954; 

Османо-турски текстове (Помагало за изучаване на османо-турския език) (Osmano-turski tekstove (Pomagalo za izuçavane na osmanoturskiya ezik)) [Osmanlıca-Türkçe Metinler (Osmanlı Türkçesini Öğrenmek İçin Yardımcı Ders Kitabı)], София 1965.

BULGAR OSMANİSTLERDEN: BORİS NEDKOFF

Almanca olarak 1942'de yayınladığı doktorası
2 yıl sonra 1944'te Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi'nde
 Dr. Şinasi Altundağ tarafından Türk okuruna tanıtıdı. 

Uluslararası akademik litaratürde adı Boris Christoff Nedkoff şeklinde olan BORİS HRİSTOV NEDKOV (Veliko Tırnovo, 1910 – Sofya, 1975) 19 Eylül 1910 yılında Bulgaristan'ın Veliko Tırnovo şehrinin Vırbovka köyünde doğdu. Bulgaristan Başmüftülüğüne bağlı ve sadece müslümanların eğitim görebildiği Şumnu’daki Medreset’ün Nüvvab'ta (kadı yardımcısı yetiştiren okul) devletin özel isteği ve bursu ile okumuştur. Burada ileri derecede Arapça ve İslami ilimler öğrenmiştir. Daha sonra Sofya’da da Klasik lisede okur. (1931) Bulgaristan Eğitim Bakanlığının sağladığı bursla Berlin Üniversitesi Türkoloji Bölümünde okumuş, yine burada Bulgaristanla ilgili Osmanlı İmparatorluğunda Cizye konulu doktora tezini savunmuş (1941) ve felsefe doktoru unvanını almıştır. Sofya'da Millî Kütüphanenin Şarkiyat Şubesinde yönetici olarak çalışır (1942-1961). Sofya Üniversitesi Türk Filolojisi Anabilim Dalında çağdaş Türk dili grameri derslerini önce dışarıdan sonra da kadrolu olarak okutmuştur (1959-1960). 1961-70 yılları arasında Osmanlı diplomasisi ve paleografisi doçenti, 1971’deprofesör olur.
Verdiği dersler: Çağdaş Türk dili grameri-morfoloji ve sentaks; Osmanlı diplomasisi ve paleografisi. Her iki disiplinden de derslerini Bulgarca olarak okutmuştur.
Başlıca Eserleri:
1. Osmanoturska diplomatika i paleografiya. za studentite po orientalistika pri Sofiyskiya Universitet Kl. Ohridski ) [Sofya Üniversitesi Oryantalistik Anabilim Dalı Öğrencileri İçin Osmanlı Diplomatik ve Paleografyası], Sofya, 1. cilt 1966; 2. cilt 1975;
2. Vostokovedenie v Bolgarii (rusça) [Bulgaristan’da Şarkiyat] - Советское востоковедение, кн. 4, 1958. Hristo Gandev ile birlikte;
3. Bılgariya i sısednite zemi prez XII v. spored Geografiyata na İdrisi [İdrisi’nin Coğrafyasına Göre XII y. Bulgaristanı Ve Komşu Toprakları] Sofya 1960;
4. Turski izvori za bılgarskata istoriya [Bulgaristan Tarihine Dair Türk Kaynakları] Sofya, 1966 (kollektiv ile birlikte);
5. Bılgarsko-Turski Reçnik [BulgarcaTürkçe Sözlük] Sofya, 1964. Salih Baklaciev ile birlikte.

Dr. Şinasi Altundağ'ın 1944 yılı DTCF Dergisinde çıkan tanıtım yazısından bir cümle: 
"Nedkoff, dini taassubun tesiriyle bir çok hristiyan müelliflerinin aksine olarak, Osmanlı İmparatorluğunun parçalanmasını geciktiren en önemli amil Türk devlet ricalinin vicdan, disiplin ve adalete dayanan idaresidir, diyor." 

Makele PDF olarak kitaplığımızda mevcut olup ihtiyacı olanlara verilebir.
iletişim: bulgaristanalperenleri@gmail.com 

KÖSTENDİLLİ SÜLEYMAN ŞEYHİ HAKKINDA İKİNCİ DOKTORA YAPILDI

Balkanlar'da en velüt mutasavvıflardan olan Köstendilli Süleyman Şeyhi Efendi hakkında ilk doktora

Ali Yılmaz tarafından Ankara İlahiyat Fakültesinde yapılmış ve 1985 yılında Kültür Bakanlığı tarafından basılmış idi. 30 yıl sonra Birol Yıldırım hocamız Erzurum Atatürk Üniversitesinde KÖSTENDİLLİ SÜLEYMAN ŞEYHÎ EFENDİ HAYATI, ESERLERİ VE TASAVVUFÎ GÖRÜŞLERİ adlı ikinci bir doktora çalışmasına imza attı. Değerli hocamız Önsöz'de bizlere teşekkür etme ali cenaplığında bulunmuşlar, lütfetmişler... Ayrıca Bulgaristan Alperenleri blog sitemizi kaynakçada göstermişler, teşekkür ederiz. Böyleye ilk defa blog sitemiz bir akademik çalışmaya da girmiş oldu. Değerli Birol Yıldırım hocamıza Kastamonu Üniversitesi İlahiyat Fakültesindeki ilmi hayatında daha nice başarılar diliyoruz. 

Tez metnine YÖK'ün https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adlı sitesinden ulaşılabilir. 

BTG Editörü