Türkiye'nin Balkan Türkleri Politikası, Dr. Kader Özlem

Türkiye'nin Balkan Türkleri Politikası, Dr. Kader Özlem
Trakya Üniversitesinde yapılmış doktora tezidir.
Fiyatı: 25 tl / 15 leva
bulgaristanalperenleri@gmail.com  

Bulgaaristan Müslümanlarında Islahat Düşüncesi, İbrahim Hatiboğlu

SESLENİŞ (Şiirler), Ali Mehmed Ahmetçik

SESLENİŞ (Şiirler), Hacı Hafız Ali Mehmed Ahmetçik
İstanbul 2016, BTG Yayınevi, 56 sayfa

Ali Mehmed Ahmetçik, 27 Mayıs 1930 yılında Razgrad ilinin en büyük köylerinden biri olan Karaağaç (Brestovene) köyünde doğdu. Bu şirin köy Deliorman’ın göbeğinde bütün görkem ve güzelliğiyle uzanmış durmaktadır. Burada Deliorman söz konusu olunca baştan sona bu meşhur yöreye has güzellikleri saymaya kalksak bitiremeyiz. Nitekim bu topraklarda yetişen, buraların suyunu içip havasını teneffüs eden, uçsuz bucaksız verimli ovalarını seyir ve temâşâ eden herkesin gönlünde bir başkadır Deliorman. Şu da bir gerçek ki, eski zamanlardan günümüze kadar Deliorman bölgesi bol bol hâfızların yetiştirildiği bir yöre olarak anılmaktadır. Esefle belirtelim ki, yakın tarihimizde başımıza ateş gibi düşen (sözüm ona) yarım asırlık baskı sistemi gelmeyip mukaddesatımız ve değerlerimize saldırılmasaydı bugün yine o eski heyecanla hafızlık çalışmaları, dua ve merasimleri devam ederdi muhakkak. Yine de Allah’tan umut kesilmez. Göl olan yerde su bitmez diyelim. Ayrıca bu bereketli yöre pehlivanlar yatağı olarak da ün kazanmıştır. Yeri gelmişken hemen belirtelim ki, başta pehlivanlar pehlivanı-kuvvet sembolü Koca Yusuf, Hergeleci İbrahim, Filiz Nurullah, Yörük Ali, Karaağaçlı Âdem pehlivan ve daha nice eli tutulmaz, bileği bükülmez yiğitler bu topraklarda yetişip dünyaya nam salmışlardır. Şair mısralarında ne hoş ifade etmiş:

Orta Asya’dan aldık fermanı

Balkanlara serdik harmanı

Dünyaya meydan okuyor

Deliorman’ın her pehlivanı

Velhasıl Kur’ân hafızları, meşhur pehlivanları, şair-yazarları, adı duyulmamış pek çok halk ozanları ve kahramanlarıyla, hele de misafirperver, çalışkan, eli nasırlı insanlarıyla adeta özdeşleşmiştir Deliorman. Yani diğer bir değişle umum olarak buraları eskilerden beri örf-adet, gelenek ve görenekleriyle Müslüman-Türklüğün yöresi olmuş ve öyle de devam etmektedir. Her halükârda bizim nâkıs lügatimiz Deliorman’ı tam manasıyla tasvir edebilmiş değil.

       İşte 23 Ağustos 2012 günü aramızdan ayrılan hafızlardan biri de bu mütevâzi şiir kitapçığını kendi gönül pınarından akıtarak satırlara döken Hacı Hâfız Ali Mehmet Ahmetçik hoca efendidir. İlk ve orta okul tahsilini doğup büyüdüğü Karaağaç köyünde tamamladı. Anne babasının tavsiyesi ve teşviki ile hafızlık yapmış ve mukaddes kitabımız Kur’an-ı Kerim’i baştan sona ezberlemiştir Bu dönemde artık Bulgaristan’da iktidara komünistler gelmiş ve Şumnu’daki Medresetü’n-Nüvvab, bir din okulu olmaktan çıkarılarak “Nüvvab” Türk Azınlık Lisesi’ne dönüştürülmüştü.  Yine de Türklerin en prestijli okulu durumundaydı. İşte buraya kaydını yaptırmış ve her ne kadar eğitimini tamamlamayı cân-ı gönülden arzu ettiyse de, fakirlik, imkânsızlık ve maddî sıkıntılardan dolayı okuldan ayrılmak zorunda kalmıştır. 1951-1954 yılları arasında her genç gibi vatanî görev olan askerliğini yaptı. 1954-1960 yılları esnasında Ravno köyünde muallimlik görevinde bulundu. 1960-1976’ya kadar kendi köyünde kurulan kooperatifte muhasebeci, kantarcı ve işçi olarak çalıştı. 1976 yılından 2007 yılına dek 31 yıl Karaağaç köyü “Koca Câmî” imam-hatibi olarak görev yapmıştır. 1996 yılında mukaddes toprakları ziyaret ederek hac ibadetini de yerine getirmiştir.

Dört yıl önce aramızdan ayrılan muhterem hocamıza Allah’tan gani gani rahmet diler, bizlere bıraktığı bu Sesleniş’inden okuyanların istifade etmesini niyaz ederiz.

Çalışmak bizden başarı Allah’tandır.

Selime Veysal Hasanova

15. YÜZYIL'DA FİLİBE'NİN "OSMANLILAŞTIRILMASI" - DEMOGRAFİ, ŞEHİRCİLİK VE MİMARİ, GRİGOR BOYKOV

Makale, 2012 yılında Filibe Bölge Tarih Müzesi'nin yayınladığı
GODİŞNİK (YILLIK) adlı bilimsel yayın organında basılmıştır.
www.academia.edu adresinden ulaşılabilir.

Grigor Boykov, Ankara'da bulunan Bilkent Üniversitesinde FETHEDİLEN MEKÂNIN EFENDİSİ OLMAK: OSMANLI YUKARI TRAKYASI’NDA KENTSEL YAŞAMIN YENİDEN DOĞUŞU (14.-17. YY.)  isimli çalışmasıyla Nisan 2013'teTarih Doktoru, ünvanını almıştır. Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Halil İnalcık Hocadır. 

BULGARİSTAN'DA OSMANLI VAKIF KÜTÜPHANELERİ (18-19. YY.)

Geçit Ver Kamçı, Mehmet Behçet Perim

Geçit Ver Kamçı (Şiirler ve Destanlar)
Mehmet Behçet Perim
İzmir 1960, 3. baskı, sayfa 34

GEÇİT VER KAMÇI

Kenarında ölgün yatan Milletim

Uyanmağa muhtaç ... Budur zahmetim.

Bunun için çarpar göze mihnetim

Dertlerim çok, sorma,ah Deli Kamçı!

Ecdadımdan kalmış bahçeler, bağlar

Uyuklayan kardeş elinde ağlar ...

Elde varken, yokluk kalbimi dağlar

Buna yanar gönlüm, ey dertli Kamçı!

En büyük bir köyde bir tek mektep yok

Mektepsiz köylerde dinden eser yok;

Sarıklı çok, lakin dindar olan yok

Bilgisizlik yıkmış milleti, Kamçı...

El ileri doğru atarken ayak

Yan gelerek yatmış milletime bak,

Hayat kavgasında geri kalacak

Bunu düşünür de ağlarım, Kamçı...

Her köy odasında kaldım bir gece

Milletin derdini soruştum; nice,

Umutlu devalar sundum gizlice

Allah'tan şifalar dilerim, Kamçı: ..

Yola çıktım erken... Sabah olmadan

Bin dağ aştım hala bir yorulmadan,

Ulaşsın efkârım, akşam olmadan

Koşayım yolumda ... Geçit ver, KAMÇI!

BULGARİSTAN TÜRKLERİ'NİN ÖNEMLİ YAZARLARINDAN ÖMER OSMAN ERENDORUK HAKKINDA ÜÇ YÜKSEK LİSANS ÖĞRENCİSİ ARAŞTIRMA YAPTI

BULGARİSTAN TÜRKLERİ'NİN ÖNEMLİ YAZARLARINDAN ÖMER OSMAN ERENDORUK HAKKINDA ÜÇ YÜKSEK LİSANS ÖĞRENCİSİ ARAŞTIRMA YAPTI

İlk yüksek lisans tezi 2010 yılında "ÖMER OSMAN ERENDORUK HAYATI, EDEBÎ KİŞİLİĞİ ve ROMANLARI" adıyla İzmir'de Zeynep Atasoy tarafından,
İkinci yüksek lisans tezi "ÖMER OSMAN ERENDORUK’UN HAYATI, SANATI VE ESERLERİ" adıyla 2011 yılında Kırşehir'de,
Üçüncüsü de yine 2011'de "ÖMER OSMAN ERENDORUK’UN HAYATI VE ESERLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA" adıyla Manisa'da yapıldı.

Tezlere tez.yok.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz.

BULGARİSTAN’DA TÜRK ÇOCUK EDEBİYATI (Doktora Tezi), DR. ATIF AKGÜN

“Bulgaristan’da Türk Çocuk Edebiyatı” adlı doktora çalışmamızda Bulgaristan Türkleri tarafından

Tezin tamamına www.atifakgun.com
adresinden ulaşabilirsiniz. 

meydana getirilen çocuk edebiyatı ele alınmıştır. Dolayısıyla çalışmamızın bir boyutunu “Bulgaristan Türkleri” diğer boyutunu da “Çocuk Edebiyatı” oluşturmaktadır.
Çalışmamızda I. Bölüm, tezimizin “Çocuk Edebiyatı” yönü ile ilgili konularını içeren alt başlıklarından oluşmaktadır. Bu bölümde öncelikle “Çocuk Edebiyatı” kavramı üzerinde durulmuştur. Çocuk Edebiyatı teorileri hakkında belli başlı çalışmalar göz önünde bulundurularak yapılan değerlendirmelerden sonra dünyanın önemli bölgelerinde Çocuk Edebiyatının gelişimi değerlendirilmiş; ardından “Bulgaristan’da gelişen Türk Çocuk Edebiyatı” tarihsel bir yaklaşımla ele alınarak; bu edebiyatın gelişim çizgilerindeki belirli özellikler hakkında tespitlere yer verilmiştir. Bulgaristan Türkleri Çocuk Edebiyatı tarihi, 1909-1944, 1944-1989 ve 1989-2012 yılları arası olmak üzere üç tarihi döneme ayrılmış; bu dönemlerde Çocuk Edebiyatı ürünlerinde görülen değişimler mukayeseli olarak değerlendirilmiştir. Çalışmamızın II. Bölüm’ünde Bulgaristan’da Türk Çocuk Edebiyatı alanında edebi yaratmalarını tespit ettiğimiz bütün edebi kişilikler tanıtılmaya çalışılmış, daha pek tanınmayan birçok edebi kişiliğin yanısıra, kendileri hakkında sınırlı bilgi bulunan 675 şair ve yazarlar ve eserleri hakkında ayrıntılı bilgi verilmiştir. Bu bölümde yer alan edebi kişilikler, çocuk edebiyatı eserlerinde görülen dil ve üslup özellikleri ile dönem şartları dikkate alınarak üç başlık altında toplanmıştır. Bu alt dönemlerden birincisinde, 1908-1944 yılları arasında Bulgaristan Türk Çocuk Edebiyatı’nın kurucu kuşağında yer alan 9 edebi kişiliğin çocuk edebiyatı faaliyetleri tanıtılmıştır. İkinci olarak, edebi kişilik bakımından en zengin dönem olan 1944-1989 yılları arasında tespit edilen 53 şahsiyetin çocuk edebiyatı

Yrd. Doç. Dr. Atıf Akgün
 Düzce Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 

içerisindeki konumu belirlenmeye çalışılmıştır. II. Bölümün üçüncü alt başlığında ise 1989’dan günümüze çocuk edebiyat faaliyeti tespit edilen 29 edebi kişiliğin incelemesine yer verilmiştir. “Bulgaristan Türkleri Çocuk Edebiyatı’nda Türler” başlığını taşıyan III. Bölüm’de çalışma konumuzda karşılaştığımız türler; çağdaş çocuk edebiyatı türleri ve halk edebiyatı türleri halinde ayrılarak iki başlık altında incelenmiştir. Çalışma sahamız olan Bulgaristan Türkleri Çocuk Edebiyatında, “Çocuk Edebiyatı” yaklaşımıyla üretilen “Halk Edebiyatı” türünde eserlerin azlığı nedeniyle, “Çağdaş Çocuk Edebiyatı” türleri üzerinde daha ayrıntılı durulmuş; “Halk Edebiyatı” türleri hakkında ise daha genel bilgi verilmiştir. Bulgaristan’da Çağdaş Türk Çocuk Edebiyatı türleri arasında en yaygın olanı özellikle şiir ve hikayedir. Çalışmamızda, araştırmalarımız neticesinde elde edilen çocuk şiiri ve çocuk hikayesi kitaplarından oluşturulan örneklem ile, çocuk şiirlerinin tematik incelemesi yapılmış; çocuk hikayeleri ise hikayenin yapısını oluşturan zaman, mekan, olay, şahıs kadrosu, bakış açısı ve iletiler bağlamında incelenmiştir. Çocuk edebiyatı ürünlerinde yer alan görsel unsurlar, diğer edebi ürünlere göre okuyucu üzerinde daha etkili olabilmektedir. Çocuk edebiyatı ürünlerindeki görsel unsurların bu özelliği, onları incelemeyi gerekli kılmaktadır. Çalışmamızın IV. Bölüm’ünde, araştırmamız süresince elde ettiğimiz Bulgaristan Türkleri çocuk edebiyatı eserlerindeki belirgin görsel unsurlar, ana hatlarıyla fiziksel ve resim özellikleri bakımından ele alınmış; bu konularda inceleme ve değerlendirmelere yer verilmiştir. Fiziksel özellikler başlığı altında çocuk kitaplarındaki kağıt ve cilt yapısı, şekil ve boy özellikler incelenirken, resim özellikleri başlığı altında kapak tasarımları ve metin içi resimler incelenerek değerlendirmelerde bulunulmuştur.

Osmanlı Sonrası Bulgaristan’da Kur'ân Çalışmaları, Alper Ahmedov

Osmanlı Sonrası Bulgaristan’da Kur'ân Çalışmaları isimli tezde, Bulgaristan’da 1878 yılından

günümüze kadar olan süreç içerisinde yapılan Kur'ân çalışmaları incelenmiştir. Çalışmada Bulgarca yapılan Kur'ân mealleri ve tefsir çalışmaları tanıtılmış, Kur'ân ve Kur'ân ilimleriyle alakalı kitap, dergi, makale, sempozyum bildirileri ve gazete yazıları formatında olan veriler ele alınarak tahlil edilmiştir. Kur'ân namına yapılan ilk çalışmaların İslâm dinini refüze etmeyi, Müslümanları kendi dinlerinde şüpheye düşürmeyi hedef edindikleri görülmektedir. Ülkede oryantalistler tarafından kaleme alınan çalışmalarda en çok İngiltere, Almanya ve Rusya oryantalizminden etkilenildiği görülmektedir.

Alper Ahmedov Kimdir?

Bulgaristan'ın Delirman bölgesinin Kubrat kasabasında doğdu. Rusçuk İmam-Hatip Lisesini bitirdikten sonra Ürdünde İlahiyat Fakültesinde okudu. 1,5 yıl Kubrat imamlığı yaptıktan sonra Türkiye Burslarını kazanarak İstanbul Üniversitesi Tefsir Kürsüsünde yüksek lisans öğrenimine başladı. Aralık 2015'te master tezini başarıyla savundu. Evli, Bulgarca ve Arapça bilmektedir.

Dobruca ve Türkler, Müstecip Ülküsal